Pryncypia (3K3P) „Konsensusu w Schwerte” obejmują sześć następujących aspektów:

Kontrowersyjność

W ramach procesów szkolnego nauczania religii należy omawiać tematy kontrowersyjne, na które istnieją zróżnicowane poglądy zarówno w teologii i Kościele, jak i samym społeczeństwie. W tym zakresie podstawowy warunek stanowi jednak fakt, że poglądy te nie mogą być sprzeczne z prawami człowieka ani z naukowymi odkryciami, osiągniętymi zgodnie z odpowiednimi standardami racjonalności, metod naukowych i argumentacji. Należy uwzględniać zarówno wewnętrzną (ad intra), jak i zewnętrzną (ad extra) różnorodność religijną oraz kontrowersje między poglądami religijnymi i świeckimi.

Krytyczność

Przy inicjowaniu i realizacji procesów edukacji religijnej należy (samo)krytycznie rozważać relacje, zachodzące pomiędzy władzą polityczną a ideologiami społecznymi, aby dostrzegać i móc skutecznie przeciwstawiać się zależnościom i nierównościom społecznym. Wynika z tego również potrzeba artykułowania krytyki, sprzeciwu i protestu wobec istniejących religijnych, społecznych, mentalnych i związanych z naturą relacji władzy i powiązanych z tym stanem rzeczy ich uwikłań.

Konstruktywność

Edukacja religijna powinna wspierać uczniów poprzez wprowadzanie do procesu wychowawczo-dydaktycznego perspektywy nadziei, związanej z głoszeniem Królestwa Bożego jako kontrfaktycznej perspektywy interpretacji rzeczywistości. Musi obejmować zarówno jej krytyczną analizę, jak i kwestionowanie jej wiarygodności. Ponadto antycypacyjna i reminiscencyjna orientacja na biblijne idee sprawiedliwości otwiera wizjonerskie perspektywy przyszłości „przeciwko wszelkiej nadziei”.

Pozycjonalność

Edukacja religijna powinna być (refleksyjnie) pozycjonalna i w tym sensie rozumiana w duchu tradycji biblijnej jako rzeczniczka osób zmarginalizowanych. Nauczyciele religii muszą przede wszystkim uczynić swoją własną pozycję przejrzystą, jednocześnie dać uczniom przestrzeń do krytycznego myślenia, aby mogli sami świadomie się do niej odnieść. Taka podstawowa konstelacja umożliwia przeciwstawienie się osobistej, strukturalnej, instytucjonalnej i egzystencjalnej indoktrynacji.

Partycypacja

W edukacji religijnej należy w pełni uwzględniać osobiste pochodzenie uczniów, ich zasoby i perspektywy oraz zachęcać ich do uczestnictwa w procesie nauczania. Młodzi ludzie powinni nauczyć się, jak mogą partycypować w społeczeństwie w zgodzie ze swoimi własnymi przekonaniami religijnymi lub też świeckimi poglądami na świat. Jednocześnie muszą oni zostać skonfrontowani z tym, że z chrześcijańskiej perspektywy ich partycypacja społeczna musi być ukierunkowana na takie idee jak „pokój”, „sprawiedliwość” i „odpowiedzialność za stworzenie”.

Praktyczność

Edukacja religijna powinna być praktyczna, ponieważ religie są praktyczne. Oprócz zajmowania się religijnymi wzorcami postrzegania i interpretacji świata oraz ich krytyczną oceną, musi ona również zachęcać do badania dostępnych, tj. żywych form religii. Tylko poprzez zaangażowanie w praktykę duchową i (motywowane religijnie) działania społeczno-polityczne, edukacja religijna może otwierać drogi do zmiany społeczeństwa – zarówno w sensie indywidualnym, jak i zbiorowym – oraz uczynienia go bardziej sprawiedliwym.

Konsensus w Schwerte do pobrania